Investing.com – Türkiye’nin imalat sanayi ihracatındaki yeni durumu gösteren İSO İhracat İklim Endeksi verisi açıklandı.
İstanbul Sanayi Odası (İSO) raporuna nazaran endeks, Eylül’de 48,8 oldu. Ağustos ayında 50,0 büyüme eşiği altına inerek 19 ay sonra birinci sefer daralma gösteren endeks, Eylül’de değişmedi ve 48,8 düzeyini korudu.
İSO raporunda Türk imalatçıların Ağustos ayında olduğu üzere Eylül’de de ihracat pazarlarında şiddetli talep şartları ile karşı karşıya kaldığına dikkat çekti.
İmalat sanayi ihracatı neden azalıyor?
Avrupa ve Kuzey Amerika kıtaları Eylül ayında da zayıflığın ana kaynağı olmaya devam etti.
Türk imalat dalının en büyük beş ihracat pazarında üretim azaldı. Bununla birlikte, birtakım dengelenme sinyallerinin gözlendiği ABD’de daralma ölçülü seyretti ve son üç ayın en düşük oranında gerçekleşti.
İhracattaki yüzde 9’luk hissesiyle Türk imalat dalının en büyük dış pazarı olan Almanya’da üretim üst üste üçüncü ay azaldı ve kelam konusu yavaşlama COVID-19 salgınının birinci dalgasından bu yana en bariz seviyede kaydedildi.
Diğer Avrupa ülkelerine bakıldığında, Birleşik Krallık, İtalya, Hollanda ve Çek Cumhuriyeti’nde ekonomik aktivitedeki düşüşler hızlanırken İspanya’da üretim yine daralmaya geçti. Fransa ve İrlanda’da kaydedilen büyüme ise nispeten olumlu gelişmeler oldu. Eylül ayında en güçlü performans gösteren pazarlar ortasında Orta Doğu ülkeleri yer aldı. Büyüme, Katar’da ivme kazanırken Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’da da güçlü seyrini korudu.
İmalat PMI iki yılın en düşük seviyesinde
İSO, 3 Ekim’de Eylül ayı PMI sayılarını açıkladı. Temmuz’da 46,9’a gerileyerek iki yılın en düşük düzeyine inen PMI, Ağustos2taki hudutlu toparlanmanın akabinde Eylül’de yeniden 46,9’a geriledi.
Eylül’de kesimdeki istihdam 28 ay sonra birinci kere azaldı. İş yüklerindeki hafifleme firmaların istihdamı azaltmasına yol açtı ve böylelikle Haziran 2020’den itibaren devam eden istihdam artış eğilimi kesintiye uğradı. Yeni siparişlerde bir yıl sonra daralma görüldü.
Sektörde daralma yaşanmasının en değerli iç nedenleri yükselen elektrik ve doğal gaz fiyatları olurken duş etken olarak ise Avrupa’da talebin azalması oldu. Talepteki geri çekilme ve fiyat gelişmeleri ise girdi alımları ve girdi stoklarında düşüş yaşanmasına neden oldu.
İhracatta son durum
Ticaret Bakanlığı’nın Eylül raporuna nazaran, İhracat, %9,2 oranında artarak 22 milyar 616 milyon dolara yükselirken İthalat, %41,5 oranında artarak 33 milyar dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı 20,3 puan azalarak %68,5 olarak gerçekleşti. Güç dataları hariç tutulduğunda, ihracatın ithalatı karşılama oranı 16,5 puan azalarak %89,2’ye indi.
Firmaların yılın son çeyreğine dair ihracat beklentilerinde de düşüş yaşandı.
Yazar: Deniz Engin