Morgan Stanley, kripto ekosisteminin daha az ademi-merkezi yapıya kaydığını ileri sürüyor. Banka’nın hazırladığı raporda, doğrulayıcıların %60’ının sırf dört şirket tarafından yönetilmesine dikkat çekiyor. Bu nedenle, Proof-of-Stake (PoS) geçişin akabinde başkan altcoin Ethereum’un Blockchain’inin daha fazla merkezi hale geldiğini belirtiyor.
“Kripto, ademi-merkezi yapısını kaybediyor!”
Morgan Stanley (MS), Çarşamba günü bir araştırma raporu yayımladı. Banka, raporda, kripto ekosisteminin daha ademi-merkezi hale geldiğini söylüyor. Raporda, altta yatan Blockchain’lerin kendileri merkezi yapıda olmasa da kripto düzenlemesi geliştikçe Blockchain’in büyük bir kısmını tek yahut küçük bir bulut sağlayıcı kümesi üzerinde çalıştırma gereksiniminin potansiyel bir risk haline geldiği vurgulanıyor.
Rapor, Ethereum node’larının %65’inin bulutta barındırıldığını ve bunların yarısının Amazon Web Servislerini (AWS) kullandığını söylüyor. Birtakım hizmet sağlayıcılar, birtakım iştirakçileri yahut kripto eserlerini sansürlemeye karar verirse bunun bir olacağını kaydediyor. Ayrıyeten, uzun sunucu kesintilerinin, bu bir sorun haline gelmesinin mümkün olduğunu belirtiyor.
Morgan Stanley, kripto ekosisteminin “birçok uygulama, kod, hizmet ve şirketin altta yatan merkezi olmayan Blockchain’lerini besleyerek” geliştiğini ve bunun ekosistemin birtakım kısımlarının daha az ademi-merkezi ve ferdî hizmetlere daha fazla bağımlı hale gelmesine neden olduğunu söylüyor. Banka, bunun şaşırtan olmadığını söz ediyor. Zira “merkezileşme, kripto para piyasalarının finansallaşmasının doğal bir evrimi” olduğunu söylüyor. Lakin, bu durum yeni zorluklar getiriyor.
Lider altcoin de mi merkezileşiyor?
Kriptokoin.com’dan takip ettiğiniz üzere, başkan altcoin Ethereum, geçen ay, Merge ile PoS’a geçti. Merge’den bu yana, süreçleri artık doğrulayıcılar onaylıyor. Rapor, bu doğrulayıcıların %60’ını sadece dört şirketin yönettiğini belirtiyor. Ethereum topluluğu da bu merkezileşme meselesinin farkında. Bu doğrultuda, potansiyel tahliller üzerinde çalışıyor.
Banka, en büyük merkezi olmayan özerk kuruluşların (DAO) da daha çok merkezi şirketlere benzemek için geliştiğini söylüyor. Rapor, merkezi olmayan borsa Uniswap’ın geçtiğimiz günlerde bir idare takımı, danışmanlar ve kendi mali bütçesini yöneten bir heyetten oluşan bir vakıf kurmak için oy kullandığına yer veriyor. DAO, çoklukla mahallî bir kripto tokeni tarafından yönetilen, Blockchain tabanlı bir tertip yahut şirket biçimidir. Bu tokenlerin sahiplerinin, direkt DAO ile ilgili kıymetli hususlarda oy kullanma imkanları vardır. Bu süreçte, ekseriyetle klâsik kurumsal yapılar yerine akıllı mukaveleleri kullanırlar.
Rapor, dijital varlık piyasasının düzenlemelere uygun ve kullanıcıları çeken kripto para eserleri geliştirdiğinden de bahsediyor. Bu yüzden, daha çok merkezi bankacılık dünyasına benzemeye başladığını kaydediyor. Tıpkı vakitte, klasik finans (TradFi), müşterilerine süreç tabanlı hizmetler ve öbür ilgili teklifler sunmak için kripto eserlerini süratle piyasaya sürüyor.
