Ernst & Young’ın global Blockchain önderi Paul Brody, Bitcoin global bir mali standart haline gelecek olsaydı, bunun ‘mutlak bir ekonomik felaket’ olacağını söylüyor. Ayrıyeten Brody, geleceğin yıldızı olacağını düşündüğü altcon’i ve nedenlerini paylaşıyor.
“Bitcoin global bir standart olsaydı, ekonomik bir felaket olurdu”
Lider kripto para Bitcoin, varsayılan olarak dijital alanda deflasyonist bir varlık olarak kabul edilir. Bunun kripto dünyasındaki manası, arzının hudutlu olması ve yatırımcılar Bitcoin alıp elinde tuttukça arzın azalması ve fiyatların artmasıdır. Paul Brody, yakın tarihli bir röportajda, şunları söylüyor:
Bitcoin üzere deflasyonist sistemler iktisat için berbat. İnsanların nedenini tartışmak için neredeyse kâfi vakit ve dikkat ayırdığını düşünmüyorum. Bitcoin global bir standart haline gelecek olsaydı, bu mutlak bir ekonomik felaket olurdu. Ve dağlar kadar kanıt var.
Deflasyonist varlıklar, ekonomik yavaşlamalar sırasında global para standartları olarak bilhassa müthiştir. Brody, altın standardının bir nedenden ötürü başarısız olduğunu belirtiyor. Bu bağlamda, geçmişteki en net örneklerden birinin altın olduğunu da kelamlarına ekliyor. Paul Brody, görüşlerini şu halde açıklıyor:
İkinci Dünya Savaşı öncesinden, altın üzere deflasyonist sistemlerin ekonomik yavaşlamalar sırasında felaket olduğuna dair deliller var. Bunun nedeni de deflasyonist bir model olması. Para ünitenizin yarın bugün olduğundan daha kıymetli olacağına inanıyorsanız, teşvikiniz onu harcamak değil, biriktirmektir. Bu da talepte bir çöküşe yol açıyor. Bu da iktisatta daha fazla düşüşü tetikliyor ve insanları daha da paranoyak yapıyor.
Bu, Brody’nin global iktisat için ‘ölüm sarmalı‘ olarak isimlendirdiği şey. Brody, “İkinci Dünya Savaşı’nın başlangıcında, neredeyse her büyük sanayi ülkesi altın standardını terk ediyor. Deliller, altın standardından ne kadar erken vazgeçerseniz, ekonominizin o kadar süratli toparlanacağını gösteriyor” diyor.
Paul Brody: Bitcoin dijital altındır!
Bitcoin’in birçok savunucusu, kripto para ünitesini altın 2.0 olarak isimlendiriyor. Brody, bu benzetmeyi adil buluyor. “Bitcoin dijital altındır. İnsanların altının sevdiği özellikleri alıp dijital bir sistemde yine yaratmak isteseydiniz Bitcoin yapardınız,” diyor. Brody açıklamalarına şu tarafta devam ediyor:
Birçok istikametten Bitcoin altından daha güzel altındır. Tek dezavantajı, onu art bahçenize gömemezsiniz. Fakat altın standardına geri dönersek, bu düzgün bir şey olmayacak.
Bitcoin’in popülaritesi son on yılda arttı. Birçok savunucusu onu mevcut global para siyaseti sistemine bir tahlil olarak sundu. Bununla birlikte Brody’ye nazaran, bir Bitcoin standardını benimsemeye yönelik argümanlar konusunda temkinli olmaya kıymet. Ünlü önder, şu değerlendirmeyi yapıyor:
Çalıştığı iktisat para arzından daha süratli büyüyorsa, sistem temelde deflasyonisttir. Fed para arzını yılda %1 oranında artırırsa, temelde deflasyonist bir sistemimiz olur. Sistemdeki dolar sayısının biraz arttığı gerçek. Lakin iktisat daha da süratli büyüyor, bu da mevcut mal ve hizmetlerin onları takip eden dolar sayısından daha süratli büyüyeceği deflasyonist bir döngüye neden olur. Ve bu nedenle, mal ve hizmetlerin fiyatlarının sahiden düşmesi gerekecek.
Mevcut enflasyon sorunu ne kadar kalıcı?
Enflasyon korkusu ve Fed’in agresif faiz artırımlarıyla bunu denetim altına alıp alamayacağına dair kaygılar var. Bu da daha geniş piyasalarda büyük bir oynaklığı tetikledi. Fakat Brody bu anlatıya itiraz ediyor ve şu yorumu yapıyor:
Pandemi sırasında, global iktisadın büyük bir yine yapılandırılmasından geçtik. Bir gecede, yüklü olarak hizmetlere odaklanan global bir iktisattan mallara odaklanan bir iktisada geçtik. Bir yıllık bu mühlet içinde, bir şeyler yapmaktan bir şeyler satın almaya kadar tüm global ekonomiyi tekrar yapılandırdık. Artık dönüyoruz ve tam aksisini yapıyoruz.
Dünya, tüm global tedarik zincirinin birden çok büyük yine yapılandırmasını deneyimledi. Ve bu sefer, bunun büyük ölçüde hükümet teşvikiyle geldiğini de kelamlarına ekliyor. Brody’e nazaran, global iktisadın bundan yumuşak bir inişle ve enflasyonsuz çıkabileceği fikri gerçekçi değil. Lakin tıpkı vakitte, dünyanın 1970’lere emsal bir stagflasyonla karşılaşacağı fikri de kesin değil. Paul Brody, bu mevzuyu, şu halde izah ediyor:
Hala ekip süreksiz diyeceğim şeydeyim. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, misal bir global yine yapılandırma yaşadık. Bir sürü silah yapmaktan ve insanlara ‘savaş bonosu alıp harcamayın’ demekten ‘savaş bitti, parti yapalım’a geçtik. Ve dünya, bilhassa ABD, enflasyonla hayli acımasız bir savaştan geçti. Neredeyse üç yıl sürdü ve %18 ile tepe yaptı. Bu, uzun vadeli sakinliğin başlangıcı değildi. Bu, tüm global iktisadın kitlesel olarak tekrar yapılandırılmasından kaynaklanan süreksiz bir olaydı.
Ünlü önder, enflasyonun bu yıl ABD’de %8’in üzerinde tepe yapmış olabileceğine dair işaretler görüyor. Brody, “İkinci Dünya Savaşı sonrası enflasyon döngüsü yaklaşık üç yıldı. Enflasyon döngüsünde bir yılı geride bıraktık. Döngünün %8 civarında tepe yapmış olabileceğine inanmak için âlâ deliller var ve yavaş yavaş azalacaktır,” diyor. Brody, hafif bir sakinlik mümkünlüğünün olduğunu söylüyor. Lakin işsizliğin muhtemelen harikulâde düşük kalacağını da kelamlarına ekliyor.
Ethereum liderliği alacak mı?
Bununla birlikte, Bitcoin dünyanın en büyük kripto para ünitesi olmasına karşın, geleceği ile ilgili birtakım kırmızı bayraklar var. Brody, buna ait olarak şu yorumu yapıyor:
Ana kırmızı bayrak, temelde Blockchain’ler yalnızca dijital varlıklar değil, teknoloji ekosistemleri. Ve Bitcoin’in etrafındaki büyük kırmızı bayrak, teknoloji ekosistemlerinin, eser ve hizmetler üzerine inşa eden geliştiricilerin sayısı tarafından yaşayıp ölmesidir. Bitcoin’de bunların birden fazla olmuyor.
Gelişmelerin ve mühendislik çalışmalarının birden fazla Ethereum ekosisteminde gerçekleşiyor. Bitcoin âlâ gidiyor üzere görünse de, uzun vadeli geleceği konusunda telaşlar olduğunu da kelamlarına ekliyor. Genel olarak Brody, Ethereum’un her şeyi devralacak en muhtemel ekosistem olduğunu söyleyerek, multi-chain bir gelecek görmüyor. Buradan hareketle şunları söylüyor:
Ağ tesirleri, en büyük ekosistemin vakit içinde kazanma eğiliminde olduğu manasına gelir. Ethereum en büyük ekosistem. Bir iş kurmaya çalışıyorsanız, işinizi en fazla nakit, en fazla likidite ve en fazla yatırımcı ile ekosisteme kurmak ve dağıtmak istersiniz.
Brody, Ethereum’u internete benzetiyor. Dünyanın 20 farklı ağ standardına sahip olmadığına dikkat çekiyor. Ünlü önder, “30 yıl geriye giderseniz, internet protokolü farklı ağ cinslerini birbirine bağlamak içindi. Bugün, farklı ağlar yok. Yalnızca internet var,” diyor.