Web 3.0 ve Web 3.0 coin projelerini anlamamız için öncelikle internetin gelişimini anlamalıyız. Web 1.0 çoğunlukla internetin 1990’ların başındaki ilkel halini söz etmek için kullanılır. İnternetin birinci hali son derece yavaş, görsellikten ve karşılıklı etkileşimden mahrum bir ortamdı. Fakat internet gelişti ve 2000’li yılların başında Web 2.0 olarak tanımlanmaya başladı. Web 2.0 ile etkileşim, görsellik, 5G bant genişliği, akıllı telefonlar ve toplumsal medya platformları hayatımıza girdi.
Web 3.0, internetin gelişimindeki en son ihtilal niteliğindeki gelişmeyi söz ediyor. Bu, Blockchain, akıllı kontratlar, kripto paralar, merkeziyetsizlik ve yapay zekâ üzere teknolojileri internete getirecek. Bu teknolojiler gittikçe daha fazla yatırımcı çekiyor. Şimdiden Blockchain alanında Web 3.0’a ağırlaşan birçok proje ortaya çıktı ve bunların kimileri son derece başarılı. Bu projelerin Web3’ün tabiatına uygun olarak kendi kripto para üniteleri var. Bu Web 3.0 coin varlıkları geleceğin internetine yatırım yapmanızı sağlıyor.
En uygun 10 Web 3.0 coin
Helium (HNT)
Blockchain tabanlı merkezi olmayan ağ Helium, Objelerin İnterneti (IoT) aygıtlarını bağlar. Bunun için Proof-of-Coverage isimli bir konsensüs sistemi kullanır. Helium ile kullanıcılar, kendilerine ilişkin bir merkeziyetsiz ağ kurabilmektedir. Bu ağ, Helium’un sıcak noktalar ismi verilen düğümleri aracılığıyla çalışır. Bu düğümler ile kullanıcılar, birbirlerine ve aygıtlarına bilgi gönderebilirler. Bununla birlikte sıcak noktalar, bir madencilik düğümü olarak da hizmet verir. Bu noktaları satın alan yahut işleyen kullanıcılar, platformun Web 3.0 coin varlığı HNT’yi kazanır.
Theta (THETA)
Theta, görüntü yayın piyasası için Airbnb üzeredir. Bu platformda, kullanıcılar ekstra süreç gücü ve bant genişliğine katkıda bulundukları için ödeme alır. YouTube’un kurucularından Steve Chen, Theta’nın, internet görüntü pazarını YouTube’un 2005’te yaptığına misal formda yükselteceğini sav ediyor. Halihazırda Theta, YouTube’un dünyanın muhakkak bölgelerine görüntü gönderme problemini çözüyor. Ayrıyeten bunu yaparken, kaliteyi koruyarak maliyetleri azaltıyor.
Theta, tüm kullanıcılara yüksek kaliteli akış sağlamanın gerekli olduğunu söylüyor. Birçok analist Theta’yı şimdiden Web 3.0’ın YouTube’u olarak görüyor. Platformun Web 3.0 coin varlığı TFUEL, bant genişliğine ve bilgi süreç kaynaklarına katkıda bulunan kullanıcılara dağıtılıyor. Bununla birlikte Theta’nın yönetişimine katılmak için projenin farklı bir tokeni olan THETA’yı kullanmanız gerekiyor. Proof-of-Stake sistemiyle çalışan ağ token staking yapmanıza da imkan tanıyor.
Polkadot (DOT)
Polkadot ile Blockchain’ler ortasında rastgele bir varlık yahut bilgi modülü aktarmak mümkün. Ayrıyeten bu hizmetler yalnızca tokenler için geçerli değil. Polkadot kullanıcıları, Polkadot ağı içinde bazen parachain olarak da bilinen birkaç Blockchain ile iş birliği yapabiliyor. Ağ, Ethereum üzere rakip ağlardan farklı olarak Web 3.0 için gerekli olan birlikte çalışabilirliği sağlıyor. Bunu ise parachain’lerin farklı ve otonom yapıları sayesinde yapıyor.
Merkeziyetsiz proje, hem ölçeklenebilirliği artırdığı bilinen “Relay Chain” isimli bir Layer-0 tahlili hem de zincirler ortasında bir ilişki misyonu gören “Parachain” isimli bir Layer-1 tahlili sunuyor. Ethereum kurucu ortağı tarafından kurulan proje, DOT isimli bir Web 3.0 coin varlığına konut sahipliği yapıyor. Bu kripto para, Parachain slot müzayedeleri ve yönetişim için kullanılıyor.
Kusama (KSM)
Kusama, ölçeklenebilirliği yüksek ve açık kaynaklı bir Blockchain ağıdır. Kusama’nın Substrate çerçevesi, özelleştirilebilen Blockchain’ler oluşturmayı sağlar. Blockchain geliştiricileri, yaratıcılıklarını tabir etme ve yeni ağları süratli bir biçimde üretme avantajına sahiptir. Ayrıyeten ağ, mevcut nizamı alt üst etme ve kullanıcılara daha fazla denetim verme fikrini destekliyor. Ayrıyeten Web 3.0 coin projesi, Polkadot ve Ethereum’u da kuran Gavin Wood tarafından geliştirildi.
Filecoin (FIL)
Filecoin’de (FIL) bulut depolama için merkeziyetsiz bir pazardır. Kuruluşları ve projeleri uygun fiyatlı, merkeziyetsiz ve inançlı data depolama tahlilleri bulma konusunda desteklemek için, birçok depolama sağlayıcısı ve geliştiricisi tarafından da desteklenmektedir. Sonuç olarak, büyük arşivler, NFT’ler ve sık erişilen datalar Filecoin kullanılarak nizamlı olarak depolanır. Kullanıcılar, Filecoin ağının Web 3.0 coin varlığı FIL ile depolama alanı kiralama ve satın alma avantajına da sahiptir.
Chainlink (LINK)
Chainlink, merkeziyetsiz bir oracle ağıdır. Bu ağ, gerçek dünyadan, girdi ve çıktılara dayalı akıllı kontratların yürütülmesini sağlar. Ağı, 2017 yılında Steve Ellis ve Sergey Nazarov kurdu. Kuruluşunun akabinde Chainlink, Blockchain oracle sanayisinde süratle pazar başkanı oldu. Akıllı mukavelelerle yapılandırılan ve sürdürülen Web3’ün işleyişi, Chainlink üzere Oracle ağlarına bağlı.
Platformun Web 3.0 coin varlığı LINK, çalışma müddeti garantileri sağlamak, bilgileri Blockchain tarafından okunabilen formlara dönüştürmek üzere maksatlarla kullanılmaktadır. Ayrıyeten, akıllı mukaveleler için zincir dışı bilgi kaynaklarına erişmek için de harcanabilmektedir. Bununla birlikte, Chainlink içerisindeki düğüm operatörleri mükafatlarını LINK ile alır. Bu ortada, yakın vakitte ağa bir stake sisteminin geleceğini de belirtelim.
Siacoin (SC)
Sia, kullanıcıların ekstra ağ depolama kapasitesi kiralamasını sağlayan bir bulut depolama sistemidir. Bu sistem, merkeziyetsiz ve Blockchain temellidir. Böylelikle, süreçleri akıllı mukaveleler aracılığıyla kolaylaştırma imkanına sahiptir. Bu ortada kullanıcıların ağda data depolama alanı kiralaması için SC sahibi olması gerekir. Siacoin, merkeziyetsiz yapısı nedeniyle depolama oranları açısından rakiplerine nazaran üstündür. Bu nedenle, Bir Web 3.0 coin olan SC alandaki en büyük varlıklardan biridir.
Audius (AUDIO)
Herkese bir ses evrakı paylaşma, pazarlama ve yayınlama özgürlüğü sağlamayı amaçlayan Audius, bir müzik yayın platformudur. Buna nazaran müzisyenler, modüllerini Audius’ta yayınlayabilmekte ve bir hayran kitlesi oluşturabilmektedir. 3LAU, deadmau5, Rezz ve Stafford Brothers üzere sanatkarlar Audius’u şimdiden tanıtıyor. Platform 320 kbps’de yüksek kaliteli ses de sunuyor. Ayrıyeten Audius ile tanınan toplumsal medya platformu TikTok ortasında bir iş birliği var.
Müzik sanayisini daha merkeziyetsiz ve adil kılmayı amaçlayan Audius’un AUDIO isimli bir mahallî kripto para ünitesi mevcut. Bu Web 3.0 coin, yönetişim, ağ güvenliği ve özel özelliklere erişim hakkı veriyor. Ayrıyeten kullanıcılar, AUDIO’yu stake de edebiliyor. AUDIO’yu stake etmek sanatkarlara, rozetler, sanatçı tokenleri ve hayranlarıyla oylama yapma imkânı veriyor.
Kadena (KDA)
Kriptokoin.com olarak bildirdiğimiz üzere Kadena, milletlerarası finansal sistemlere güç vermeyi emeller. Harikulâde güç verimliliği ve PoS güvenliğine ek olarak Kadena, daha inançlı akıllı kontratlar sağlar. Öteki birçok sistemin bilakis ağ, şebeke talebi artsa bile tıpkı ölçüde güç kullanmaya devam eder. Örgülü zincirlerin kullanımı nedeniyle saniyede 480.000 süreç (TPS) gerçekleştirme avantajına sahiptir. Protokol, ek zincir dışı data beslemeleri eklendikçe daha büyük süreç güçlerine ölçeklenir.
Bu platformun mahallî kripto para ünitesi bir Web 3.0 coin olan KDA’dır. KDA, Kadena ağında süreçlerin işlenmesi için kullanılan yegâne ödeme aracıdır. Buna nazaran, 1 milyar KDA’nın tamamının madenciliği 120 yılda gerçekleşecek.
Arweave (AR)
Arweave, kendisini asla unutmayan, ortaklaşa sahip olunan bir sabit disk olarak tanımlar. Ayrıyeten tek seferlik bir maliyetle kalıcı dataların saklanmasını sağlar. Yani temelde merkeziyetsiz bir depolama ağıdır. Lakin bu ağ, rakiplerinden farklı olarak sınırsız mühletle bilgi depolamaya imkan tanır. Aile fotoğrafınızı bu platforma depoladığınızı ve jenerasyonlar sonra torunlarınızın bu fotoğrafları gördüğünü hayal edin. İşte Arweave’nin yapmaya çalıştığı şey bu.
Ağ, yeni bir bloğu kendinden evvelkine ve ondan evvel rastgele seçilen bir bloğa bağlayan bir Blockchain versiyonu kullanır. Bu teknolojiye blok örgü teknoloji denir. Ayrıyeten, UI barındırma, bilgi tabanı yazma, sorgulama ve akıllı kontratlar üzere platformlar ve uygulamalar içeren kalıcı, merkeziyetsiz bir web olan “permaweb”i her şeyin merkezine koyar. Ağ, Union Square Ventures, Andreessen Horowitz ve Coinbase Ventures üzere dev firmalardan fon aldı.